مجوز موزه تخصصی تاریخ پزشکی از طرف وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گرشگری صادر و فعالیت رسمی این مجموعه در زمره موزه‌های رسمی کشور آغاز شد.

به گزارش همدان فرهیخته،  مجموعه فرهنگی و موزه تاریخ پزشکی استان همدان در سال جاری، با حضور مسئولین دانشگاه علوم پزشکی و نمایندگان همدان در باغ و عمارت بدیع الحکماء افتتاح شد.

این باغ و عمارت که قدمت آن مربوط به اواخر دوره قاجار می‌باشد، متعلق به پزشک نام آشنای همدانی دکتر میرزا مهدی خان بدیع الحکماء است. او علاوه بر طبابت چهره‌ای فرهنگی نیز محسوب می‌شد و باغ او در ابتدای جاده‌دره‌مرادبیگ میعادگاه علاقمندان و دوستداران فرهنگ، تاریخ و ادبیات بود و حمایت و پشتیبانی او از عارف قزوینی در سالهای تبعیدش در همدان، ناظر بر همین روحیه و مناعت طبع اوست. به این بهانه گفتگویی داشتیم با علی اصغر سلیمانی مدیر این مجموعه تا از چند و چون فعالیت‌ها و عملکرد آن مطلع شویم.

ابتدا مختصری خود را معرفی کنید و از سوابق اجرایی خود بفرمایید:

به نام خدا، بنده علی اصغر سلیمانی هستم کارمند رسمی دانشگاه علوم پزشکی همدان که در حوزه‌های مختلف دانشگاه سوابقی همچون مدیریت روابط عمومی، مدیریت امور عمومی، مدیریت فرهنگی، مدیریت دانشجویی، مدیریت تربیت‌بدنی، مدیریت امور شاهد و ایثارگران و در نهایت مدیریت و مسئولیت راه‌اندازی، ایجاد مجموعه فرهنگی و موزه تاریخ پزشکی در استان را عهده‌دار می‌باشم که به لطف خدا از سال یک سال قبل با تصمیم مسئولین وقت دانشگاه اقدامات لازم در خصوص راه‌اندازی مجموعه فاخر و اثرگذار در استان همدان و حتی منطقه غرب کشور آغاز شد و سرانجام در مردادماه سال جاری رسما افتتاح شد. اخیراً نیز با پیگیری‌های به عمل آمده و حمایت مسئولین کنونی دانشگاه به ویژه دکتر کارخانه‌ای ریاست دانشگاه، مجوز رسمی فعالیت موزه به عنوان چهارمین موزه تاریخ تخصصی تاریخ پزشکی از طرف وزارت میراث فرهنگی صادر گردید.

در مورد قدمت دانش پزشکی در همدان مختصری توضیح دهید:

همدان از قدیم الایام دارالعلم و دارالطب شهرت داشته و دانش پزشکی در این کهن شهر به دوره ماد باز می‌گردد. در این دوره در همدان یک نهاد علمی و فرهنگی وجود داشته به نام مکتب سده که متشکل از صد تن از دانشمندان زمانه خود بوده‌اندکه از سرزمین سغد راهی هگمتانه شدند تا به رهبری یک مغ بزرگ به نام سئنه یا سینا به تبلیغ دین زرتشت بپردازند. به همین دلیل این نهاد در نزد یونانیان به «مکتب سده سینائی» یا «مکتب سده اکباتان» معروف بوده است که به نوعی به یک فرهنگستان علوم در روزگار کنونی شباهت داشته است. در مکتب سده علوم مختلفی تدریس می‌شده که طب و طبابت نیز یکی از این علوم بوده است. این نهاد در حمله اسکندر مقدونی آسیب‌های فراوانی دیده اما همچنان تا صدر اسلام نیز به فعالیت خود ادامه می‌دهد. در دوره‌های پس از اسلام و میانه، دانش پزشکی همچنان در همدان از اهمیت قابل توجهی برخوردار بوده و توسط بزرگانی همچون ابن سینا و خواجه رشید‌الدین فضل الله به شکوفایی رسیده و به نسل‌های بعد انتقال یافته و تا به امروز این کهن دیار از مراکز مهم پزشکی بوده و بزرگان و مشاهیر بسیاری را در این عرصه در سطح کشور و سطح بین‌الملل معرفی نموده است.

ایده شکل‌گیری موزه چگونه به وجود آمد؟

این ایده از دو سال قبل و در جریان همایش بزرگداشت مقام شهدای سلامت در ذهن مسئولین دانشگاه علوم پزشکی شکل گرفت و با توجه به پیشینه غنی همدان در علم طب و اینکه ایجاد موزه به نوعی برندسازی و هویت‌بخشی است، از تمام ظرفیت‌ها جهت برپایی چنین موزه‌ای در همدان استفاده گردید تا با استفاده از امکانات تحقیقی این موزه سابقه این دانش در همدان معرفی گردد. افتتاح این مجموعه در راستای سلسله اقداماتی است که برای ثبت اصالت و قدمت علم و فرهنگ همدان انجام گرفته که نتایج آن در ثبت جهانی میراث هگمتانه به نتیجه بار نشسته است و با عنایت به علاقه مسئولین دانشگاه و حمایت‌های جدی ایشان، تکمیل و راه‌اندازی موزه تاریخ پزشکی به خوبی انجام شد و روز به روز توسعه یافته و مورد توجه بیشتری قرار گرفته است.

موزه دارای چه بخش‌هایی هست و اقلام و اشیاء موجود در آن چگونه گردآوری شدند؟

موزه از بخش‌های متنوعی تشکیل شده و نقطه آغاز آن ورودی موزه می‌باشد که با نام و یاد شهدا شروع شده است. اولین غرفه به تاریخ پزشکی دفاع مقدس و شهدای عرصه سلامت و نیز خیرین، واقفین سلامت و اهداگران اعضای بدن اختصاص یافته است. غرفه دیگر این موزه درباره تاریخ دندانپزشکی و تجهیزات مربوط به آن می‌باشد. از بخش‌های دیگر این موزه می‌توان به یادبود دوران همه‌گیری کرونا و غرفه اسناد پزشکی اشاره کرد که شامل مکاتبات و نامه‌نگاری‌های بهداری همدان از سال ۱۳۰۲تا حدود دهه ۱۳۶۰ می‌باشد، گواهی طبابت اطبای همدان در دوره قاجار، کتابهای مرتبط با تاریخ پزشکی همدان و نسخه‌هایی از کتاب‌های شفاء و قانون ابن سینا در آن جای گرفته است. اتاق تجهیزات پزشکی و معاینه، تجهیزات اتاق عمل، وسایل شخصی اهدا شده توسط برخی پزشکان و عکسها و تصاویری از مشاهیر پزشکی همدان در دوره معاصر از دیگر بخشهای این موزه می‌باشد و یقیناً در آینده بخش‌های دیگری با کمک دوستان، مسئولین و دیگر دست اندرکاران به این موزه اضافه خواهد شد.

عمده ابزار، ادوات و اسناد و عکسهای جمع آوری شده در این موزه توسط علاقمندان، مجموعه‌داران و پزشکان به این مجموعه اهدا شده و برخی دیگر توسط خود دانشگاه علوم پزشکی در اختیار مجموعه قرار گرفته است و این در حالی است که تاکنون هیچ فراخوان رسمی در این زمینه از سوی مجموعه اعلام نگردیده و این کار صرفاً از سوی علاقمندان و دغدغه مندان فرهنگی صورت گرفته است.

تهیه و تنظیم گفتگو: زهرا بیگدلو

admin1

سردبیر